HOE KRIJG JE WEER VASTE GROND ONDER JE VOETEN?

I Kon. 19:1-8 Matth. 26:26

Inleiding

Ken je dat gevoel dat je door een opmerking, gebeurtenis of tegenvaller opeens het noorden kwijt bent? Dat je je omvergeblazen voelt, je niet meer weet te reageren, je perplex staat en je inwendig alle energie voelt wegvloeien? Emoties als schaamte, boosheid en frustratie buitelen over elkaar heen en als je het te lang duurt, raakt ook je lichaam van streek: je voelt je slap, je krijgt maagkrampen, hoofdpijn en een heel leeg gevoel van binnen.

Omvergeblazen:

• Soms gebeurt het als mensen je tegenwerken, over je roddelen, je verkeerd begrijpen of je afwijzen.
• Soms als de omstandigheden je tegenzitten, zoals bij het ontvangen van de belastingbrief, dingen die mislopen bij de verbouwing en als de nieuwe auto een miskoop blijkt.
• Soms bij de herinnering aan een stommiteit die je begaan hebt en je jezelf wel voor het hoofd kan slaan dat je het zo verkeerd hebt aangepakt, of de kansen die je hebt laten liggen, of de onverstandige keuzes die je hebt gemaakt.
• Soms als je God niet meer begrijpt. Je dacht dat je de wil van God had begrepen en toch merk je dat alles tegenzit. Dat er ondanks al je gebeden niets verandert, integendeel het wordt slechter. Je vrede met God ben je kwijt en je hebt geen zin meer om de Bijbel te lezen.

Terug naar het gevoel. Wat maakt dat die negatieve emoties zo sterk kunnen zijn? Dat je soms door één gebeurtenis al je zekerheden voelt wegvloeien en het hoopvol toekomstbeeld dat je had opeens een leeg gat lijkt te zijn. Daarbij dat al je verstandelijke redeneringen je nu niet meer helpen? Vaak is het een opeenvolging van ervaringen die je naar een bepaald stressniveau jaagt en dat er één gebeurtenis is die je er net overheen brengt. Dat is dan de druppel is die de emmer doet overlopen.

Elia

Elia was een man die een enorm sterke visie had en daar volledig voor gegaan was: het volk terugbrengen naar de eredienst van de ene ware God Jahweh. Maar na het hoogtepunt op de berg Karmel, waar God zich d.m.v. vuur aan het volk getoond had, hij 400 Baälpriesters ombracht en tenslotte ook nog regen van de hemel wist te bidden (wat zelfs voor Elia wel wat veel was voor één dag), raakte hij door één opmerking van koningin Izebel zo totaal van streek, dat hij op de vlucht ging en eenzaam achterbleef in de woestijn en zelfs wilde sterven (vs 4).

Hoe kom je eruit?

Natuurlijk kun je terugdenken aan de positieve ervaringen uit het verleden, de successen die je hebt gehad en aan de mensen met je wel een positieve relatie hebt. Niets hielp bij Elia en vaak helpt het ons ook niet. Wat we wel doen is hetzelfde wat Elia deed, we gaan onszelf beschuldigen: ‘ik ben niet beter dan de anderen, het ligt aan mij’. We leggen de oorzaak bij onszelf, schuld en minderwaardigheidsgevoelens mengen zich en spannen samen in een gemeenschappelijk oorlogsfront tegen onze ziel. Je hoort een vermanende donderpreek of bijbelstudie, besluit al je zonden te belijden en nu weer 100% voor God te gaan. Dat lukt ook nog: enkele dagen, soms zelfs een week. Maar dan is het oude hopeloze gevoel terug. Omdat je denkt dat al je problemen je eigen schuld zijn, raak je gefixeerd op jezelf. Schuldgevoel en gezond berouw zijn soms heel zinvol, maar ze kunnen je ook in de weg gaan staan om te ontdekken wat God je wil leren. Veel negatieve ervaringen in ons leven zijn gewoon leermomenten omdat we toe zijn aan nieuwe dingen. Wat Elia nodig heeft is een nieuwe ontmoeting met God, zien wat het grote plan van God is en welke plaats hij daarbinnen inneemt en wat er daarom nu van hem verwacht wordt.

SYMBOOL VAN HET BROODBREKEN

Om dit op ons leven toe te passen wil ik stilstaan van de vier handelingen die plaatsvinden bij het Heilig Avondmaal. En de betekenis daarvan voor ons leven zien. Het idee is niet van mijzelf, maar ik heb het geleend van Henri Nouwen uit zijn boek ‘Een parel in Gods ogen’. Ik vind het echter zo verhelderend dat ik het graag wil gebruiken.

De vier handelingen die we verrichten zijn: nemen, zegenen, breken en delen. We nemen brood, we spreken er de zegen over uit, dan breken we het en vervolgens delen we het uit. In die volgorde omdat bij God niets gebroken wordt, dat niets eerst gezegend is.

Deze vier handelingen vonden ook plaats bij Jezus. Hij werd apart gezet/uitverkoren, Hij werd door Zijn Vader met de Heilige Geest gezegend bij zijn doop, Hij werd gebroken al vanaf de start van zijn bediening, maar uiteindelijk op Golgotha en na zijn opstanding werd Hij uitgedeeld aan de mensheid.

Deze vier handelingen gaan echter ook over ons. En daar wil ik wat dieper bij stilstaan.

NEMEN

Alles start met de uitverkiezing. God neemt ons apart. In Ef. 1:4,5 lezen we dat alles start bij de keuze die God in liefde voor ons neemt. Misschien was je niet bewust gewenst/gepland door je ouders, ondanks dat ze je waarschijnlijk wel in liefde hebben aanvaard en opgevoed. God echter heeft je echter wel gepland. Hij heeft jou gekozen en bedacht omdat Hij een bestemming voor je heeft. Juist wanneer je omvergeblazen wordt, moet je terug naar het begin: Jij bent uitverkoren en nog wel in liefde (Ef. 1:4). Je hebt jezelf niet geschapen en je ouders waren slechts een middel nadat God je gekozen heeft. De verzen 3 en 4 van Efeze 1 leggen uit dat de uitverkiezing onze eerste zegen is. Vaak denken mensen dat je het best achteraf over verkiezing kunt spreken. Je hebt Gods aanwezigheid ervaren en je bent heel erg door God gebruikt tot zegen van anderen en dat je dan kunt zeggen ‘ik ben blijkbaar uitverkoren’. God wil echter dat je het als je allereerste zegen ziet, de zegen waar vanuit al de andere zegeningen voortkomen. Dat betekent dat niet jouw inzet en jou je best doen van belang zijn, noch wat anderen van je vinden. Maar alleen de oorspronkelijke bedoeling van de Schepper met je leven telt. Uitverkiezing betekent: horen naar de stem die je zegt dat Hij je al zag in de moederschoot en dat Hij je opving bij je geboorte en je persoonlijk aan de borst van de van je moeder legde (Ps. 139:13-16 en Ps. 22:10,11). Waarom is dit zo belangrijk? Omdat in deze wereld alles gericht is op wat je presteert en op wat je laat zien van jezelf. Hoeveel ‘likes’ en ‘volgers’ heb je op facebook, instagram en twitter etc. Je waarde moet je voortdurend bewijzen. Uitverkiezing zegt: het is niet om wat jij doet maar om wat IK hoop over jou. Wij liggen voortdurend over hoop met onszelf over wat wij doen of hoe wij overkomen. God wil ons hiervan bevrijden: je bent niet van anderen zelfs niet van jezelf, maar je behoort alleen MIJ toe Nu is uitverkiezing geen persoonlijk privilege, geen privé-gebeuren. Alsof het om jouw persoonlijk welbevinden gaat, jouw plaatsje in de hemel. Je bent uitverkoren tot dienst! Het gaat om de ander. Net als bij Jezus die zijn waardigheid heeft afgelegd, zich ontledigd heeft, niet om zichzelf, maar ter wille van de redding van deze wereld.

ZEGENEN

Het is prachtig als ouders jou aan God hebben opdragen of voor een zegen voor je hebben gebeden. Maar vooraf was je al gezegend. In Genesis 1 lezen we dat God nog voordat de zonde in de wereld kwam de mens gezegend heeft. Welke fouten de mens daarna ook gemaakt heeft: de zegen ligt er en kan niet meer ongedaan gemaakt worden. Zo is het ook in jouw leven. God heeft bij jouw geboorte jou ook Zijn zegen meegegeven, iets moois over jouw leven uitgesproken: een uniek woord, iets speciaals, iets dat de relatie tussen jou en je Schepper persoonlijk maakt. Het eerste, de uitverkiezing zegt iets over je positie, wie je bent en dit geeft een enorme zekerheid. Zegen geeft echter ook de mogelijkheid om de taak uit te voeren waarvoor je geroepen bent. Uitverkiezing geeft je positie, zegen maakt je conditie mogelijk. Zegenen is daarom nooit een mooie wens, zoals we met nieuwjaar doen. Zegenen maakt het mogelijk dat je tot je bestemming komt. Denk maar aan de strijd om de zegen van Izaäk door zijn zonen Jacob en Ezau. Zij beseften dat hun toekomst van de zegen afhing. Als wij mensen zegenen (door bijvoorbeeld een profetie over hen uit te spreken) dan gebeurt er iets. Omdat God d.m.v. onze handeling zijn zegen doorgeeft. Door de zegen - evenals door onze gebeden - gebeurt er iets in de bovennatuurlijke wereld ten behoeve van degene waarover de zegen wordt uitgesproken. Zoals Jezus op een bijzondere manier gezegend werd door Simeon in de tempel en later bij zijn doop door de stem van God zelf. Daarom is de ervaring van de vervulling met de Heilige Geest nooit het gevolg van persoonlijke heiliging. Maar een bevestiging van Gods oorspronkelijke zegen over jou.
Zo ben jij ook gezegend ‘in Christus’ (Ef.1:3) en elke zegen die voor Jezus geldt, geldt dus ook voor jou. Eigen je daarom elke belofte uit de Schrift toe en leef in de zegen.

BREKEN

We worden uitgekozen, gezegend maar ook gebroken. Dit klinkt heel negatief en we horen het niet graag, maar we worden allemaal op de een of andere manier gebroken. Het leven laat zijn littekens na, niemand groeit zonder schade mee te nemen. Dat kunnen trauma’s zijn van gebeurtenissen, tekorten uit onze jeugd, wat anderen mensen ons hebben aangedaan of wat ze ons juist niet hebben gegeven. Speciaal beschadigt de zonde ons. En toch ook dit breken heeft plaats binnen het proces dat God met ons gaat. Brood dat gebroken is, wordt uitgedeeld. Christus die geleden en gestorven is wordt uitgedeeld aan deze wereld. Zo worden wij niet als perfecte christenen gegeven aan de wereld, maar als gebroken mensen, met pijn, verdriet en onvolmaaktheden. We zijn niet af en we zien het soms niet scherp, maar toch God deelt ons uit.

DELEN

We zijn bedoeld voor een bestemming, om vrucht te dragen en uitgedeeld te worden. Zodra we iets loslaten hebben wij er geen controle meer over. Net als een schrijver met zijn boek. God nam een enorm risico toen twaalf mensen het leven van Jezus mochten uitdelen aan deze wereld. Maar dat doet Hij ook met ons leven. Zodra God ons gaat gebruiken zijn we de controle over onszelf kwijt. Alleen er is de belofte dat God voltooit wat Hij begonnen is en wat gezaaid is, komt op. Wat Hij uitverkoren heeft, gezegend heeft, gebroken is en uitgedeeld, zal tot zijn bestemming komen.

Elia

Elia was totaal omvergeblazen, vastgelopen, zag er geen gat meer in. Maar God liet hem niet los en bracht hem op een hoger level. Hij mocht God op een nieuwe manier leren kennen: niet in de storm, het vuur of in de aardbeving, maar in het gefluister van de zachte stilte hoorde Hij wie God werkelijk was. Vanuit deze nieuwe ervaring kreeg hij nieuwe opdrachten voor een nieuwe generatie. Hij was nog steeds uitverkoren door God, nog steeds gezegend met bijzonder gaven en nu na deze diepe ervaring van gebroken zijn nog meer bruikbaar dan ooit.
Misschien dacht je dat je God kende maar is je leven op losse schroeven komen te staan. Misschien ben je door de problemen gaan twijfelen. Maar God zegt ‘ga op reis, want ik wil je iets nieuws laten ontdekken’, ‘Kijk niet achterom, noch naar je successen waar je van hoopte dat die zich zouden herhalen, noch naar wat er is misgegaan. Kijk naar het nieuwe dat Ik ga doen. Zaken die je nog niet gezien hebt, nog niet van gehoord en waar je je zelfs geen voorstelling van kunt maken, maar Ik heb het klaargemaakt, voorbereid speciaal voor jou’.

DENK NIET AAN DE DINGEN VAN VROEGER. LET NIET OP DE DINGEN VAN HET VERLEDEN.
ZIE, IK MAAK IETS NIEUWS, NU ZAL HET ONTKIEMEN Jesaja 43:19

Februari 2020